Visuele beperking

Algemene tips in de communicatie met mensen met een visuele beperking:

• vraag de atleet steeds naar zijn of haar wensen en neem niet zomaar iets aan;
• spreek in gezelschap mensen bij naam aan, zodat duidelijk is tegen wie je praat. Vertel ook wie jij bent als je een gesprek begint;
• een knikje of glimlach wordt niet gezien, reageer daarom met woorden of geluid (lachen);
• vertel het als je weggaat, anders blijft iemand doorpraten;
• woorden als ‘zien’ en ‘kijken’ kan je gerust gebruiken. Mensen die blind of slechtziend zijn doen dit ook.

Koninklijke Visio heeft tipkaarten opgesteld met tips voor de omgang en begeleiding van een sporter die slechtziend of blind is.

Vertel vooraf wat je gaat doen en raak iemand niet zomaar aan.

• Heldere aanwijzingen zijn belangrijk (bijvoorbeeld: Twee stappen verderop staat een paaltje”). Gebruik daarom geen woorden als hier, daar, dit en verderop.
• Neem de tijd om de bewegingsopdracht uit te leggen en laat voelen welke beweging je bedoelt. Spreek af of en waar je de sporter mag vastpakken. Herhaal de opdracht een aantal keer, dan beklijft het beter.
• Geef ook aan als de ondergrond verandert of als er oneffenheden zijn. Geef korte en duidelijke commando’s. Je kunt naast je stem ook richting aangeven via in je handen klappen, ergens op kloppen, te fluiten of door middel van de klok (bijvoorbeeld, loop naar 13.00 uur).
• Spreek een signaal af om een activiteit af te breken, zoals een fluitsignaal of het woord stop.
• Laat geen overbodig materiaal rondslingeren. Geef aan waar obstakels en attributen staan.
• Zeg wat je doet of gaat doen.
• Structuur in de training is belangrijk. Dat zorgt voor het vertrouwen bij het verloop van de training en geeft de loper met visuele beperking ook rust.
• Maak met de atleet duidelijke afspraken waar hij/zij kan wandelen of joggen tijdens loopprogramma’s, zij kunnen ‘baan’ namelijk niet horen.

Running Blind heeft een handboek ontwikkeld om kennis te delen met buddy’s, (assistent)trainers en de atletiekclubs. In het boek lees je welke impact een visuele beperking op het dagelijkse leven en het hardlopen heeft. Je krijgt eenvoudige adviezen over de omgang met mensen die blind of slechtziend zijn. Verder staat beschreven hoe afwijkingen van het visuele systeem het hardlopen beïnvloeden. Een ander onderdeel gaat in op de motivatie van (beginnende) hardlopers. Daarna komen taken en verantwoordelijkheden voor buddy en trainer voorbij en er is een hoofdstuk over de training. Een belangrijk en groot onderdeel is de looptechniek. Het accent ligt hier op de aspecten die specifiek zijn voor lopers met een visuele beperking. Het boek telt meer dan 25 oefeningen die corresponderen met de theorie over de looptechniek. Elke oefening bevat aandachtspunten voor de trainer en de rol van de buddy.

Begin je net met samenlopen? Of ben je al een ervaren buddy of loper? Hier vind je alle tips-and-tricks, van elk niveau, om aan de slag te gaan of door te ontwikkelen.

Atleten maken in het dagelijks gebruik veelal gebruik van een geleidehond en een taststok. Maar er zijn nog veel meer mogelijkheden, denk hierbij onder andere aan; braille, luisterboek, schermlezer en een loep.

Op en buiten de atletiekbaan is een sporthulpmiddel bij sommige atleten noodzakelijk, hierbij kan gedacht worden aan;

• Lintje (hardlopen)
• Gids/buddy

Tijdens de scholing ‘Sporters met een visuele beperking’ leer je als trainer-coach wat een visuele beperking is, hoe je sporters met een visuele beperking mee kunt laten doen in reguliere trainingen en hoe je een veilige trainingssituatie creëert. Ook krijg je handvatten hoe je deze sporters aanwijzingen kunt geven.

Voor alle sporters met een handicap geldt dat wanneer men deel wil nemen aan (inter)nationale wedstrijden je in het bezit moet zijn van een classificatie. Deze classificatie geeft aan welke handicap je hebt en in welke klasse je geplaatst wordt tijdens wedstrijden. Classificatie is een belangrijke en noodzakelijke stap in de weg van recreant naar wedstrijdsporter met een beperking. Atleten met een visuele handicap vallen in de klassen 11 tot en met 13. Hoe classificatie in zijn werk gaat vind je hier.

Voor meer informatie omtrent assistentie aan atleten tijdens wedstrijden, zie Wedstrijdreglement 2022-2023, World Para Athletics, H7 (Artikel 307) Assistentie aan atleten (WPA rule 7), pag. 241 t/m 243.

• 85% van de mensen met een visuele beperking in Nederland is 50 jaar of ouder. Een wandelgroep voor slechtzienden zou dan ook een goede optie zijn.
• Koninklijke Visio is een expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen. Visio heeft al een aantal jaar een speciale Helpdesk Bewegen en Sport. Hier kan je als sporter of trainer terecht met vragen over sporten met een visuele beperking. Heb je vragen? Stel ze hier.

Visio stelt digitaal informatie beschikbaar over de mogelijkheden voor sporten met een visuele beperking. De informatie is er in de vorm van een serie sportportretten, instructievideo’s, tipkaarten én een infographic, onder de naam ‘Sporten met een visuele beperking. Deze informatie kun je hier vinden.